حادثه مرگبار

علت حادثه دانش آموزان هرمزگان همچنان بی جواب

دانش آموزان حادثه تلخ تصادف اتوبوس در بهت و ماتم خانواده ها و مردم به خاک سپرده می شوند، اما تا زمانیکه ریشه های اصلی حوادثی از این دست مورد بررسی قرار نگیرد قطعا باز هم شاهد چنین سوانح تلخی خواهیم بود. کمااینکه بارها اتوبوس دانش آموزان و دانشجویان در جاده های کشور به دلایل گوناگون واژگون شده است و شماری قربانی در پی داشته است.

در این میان رسانه های مختلف به شیوه های گوناگون تلاش کردند تا پرده از دلایل اصلی آن بردارند.

صدا و سیما تلاش کرد با برقراری گفت‌وگوی ویژه خبری سیما با حضور مقامات مسئول  که طی آن مهمانانی از وزارت راه، پلیس راهور، وزارت آموزش و پروش، وزارت بهداشت، کمیسیون عمران بهداشت حضور داشتند به علل این موضوع بپردازد. در این برنامه «مهدی فیض» معاون پرورشی وزارت آموزش و پرورش فقدان هفت دانش‌آموز و مربی آنان را تسلیت گفت و اعلام کرد که برای هشت نفر داغدار است. نکته قابل توجه در این تسلیت‌گویی عدم اشاره به نفر نهم یعنی راننده‌ای بود که در این حادثه‌ کشته شده بود.

بنکته قابل توجه دیگر در این گفت‌وگو اظهارات مهرداد تقی‌زاده معاون حمل‌ونقل وزارت راه بود که در این برنامه اشاره‌ای به توانمندی‌های سامانه سپهتن داشت و اعلام کرد: « در بحث سرعت غیر مجاز سیستم سپهتن به نحوی است که سرعت دائما چک می‌شود و به محض این‌که راننده از آن سرعت تجاوز می‌کند، این سامانه پیغام صوتی می‌دهد که سرعت بالاست، سرعت را پایین بیاورید و همزمان یک آلارم به پاسگاه بعدی می‌فرستد و پاسگاه بعدی دریافت می‌کند که این اتوبوس دارد می‌آید و پنج یا  6  یا 10 کیلومتر مانده برسد و سرعت غیر مجاز داشته است و آن‌جا جلویش را می‌گیرند.»

اظهارات تقی‌زاده در حالی مطرح شد که حبیب رستمی مدیرگروه پژوهشی فناوری اطلاعات سازمان جهاد دانشگاهی صنعتی شریف که مدیریت پروژه ملی طراحی و پیاده‌سازی سامانه ارتباطات هوشمند خودرویی را با حمایت مالی سازمان گسترش و نوسازی صنایع در سالهای 90 تا 93 به عهده داشته گفته است: « نکته مهم در این رابطه این است که باید توجه کنیم تعیین یک حد بالای سرعت برای تعیین و تشخیص خطرناک بودن سرعت لحظه‌ای یک خودرو اصلاً کافی و صحیح نیست. برای مثال شما در اکثر نقاط آزاده راه قزوین – رشت می‌توانید با سرعت 110 یا 120 کیلومتر در ساعت رانندگی کنید، اما این سرعت در منطقه کوهستانی این مسیر در حوالی گردنه کوهین می‌تواند بسیار خطرناک باشد. سرعت مجاز رانندگی در برخی نقاط این منطقه بسیار کمتر و در حد 60 الی 70 کیلومتر بر ساعت است. سامانه سپهتن در شرایط کنونی سرعت 110 کیلومتر را نیز در این منطقه مجاز می‌داند، در حالی‌که این سرعت می‌تواند مرگبار باشد. بنابراین در وضعیت کنونی سامانه سپهتن سرعت مجاز را بدون در نظر گرفتن شرایط پیچ و شیب جاده، یک عدد ثابت در نظر می‌گیرد و بر مبنای آن تشخیص می‌دهد که تخلف سرعت از سوی راننده وسیله نقلیه صورت گرفته است یا خیر.»

نکته‌ای که رانندگان نیز بر آن تاکید داشته و اعلام کرده‌اند: « اگرچه در صورت بالا بودن سرعت این سامانه به راننده هشدار می‌دهد اما با توجه به این‌که در جادهای اصلی سرعت غیر مجاز  برای اتوبوس‌ها بیشتر از ۱۰۰ کیلومتر و در آزادراه‌ها بیش از ۱۱۰ کیلومتر است اگر در جاده‌ای تابلو سرعت ۹۵کیلومتر یا ۸۵ کیلومتر را اعلام کرده باشد چنانچه راننده با سرعت ۱۰۰کیلومتر رانندگی کند تذکر یا هشدار داده‌ نمی‌شود».

نکته ای که به راحتی سبب می شود راننده به عنوان مقصر اصلی حوادثی این چنینی معرفی شود و عوامل دیگر از سوی مسئولان مورد بی توجهی قرار گیرند. بی توجهی که مهترین عامل حوادث دلخراش آینده است.

مطالب رپورتاژ