طبق آیین نامه حقوق مسافر در پروازهای داخلی که از سوی سازمان هواپیمایی کشوری تدوین شده است، در صورتی که پروازی بیش از ۴ ساعت تاخیر داشته باشد، ایرلاین ها موظف به پرداخت جریمه از پیش تعیین شده به مسافران هستند.
به گزارش سایت ماهنامه صنعت حمل و نقل به نقل از پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی،گاه پیش آمده قبل، بعد و حین سفر مشکلاتی برای مسافران پروازهای داخلی به وجود آید. عموما مسافران تصوری درباره این که چطور باید با این مشکلات برخورد کنند، ندارند. بر اساس قانون، شرکت‌های هواپیمایی یا آژانس‌ها، موظف به جبران خسارت مسافران هستند، اما همان طور که عنوان شد مسافران معمولا اطلاعات زیادی درباره این که چگونه باید خسارت و حق و حقوق خود را مطالبه کنند، ندارند و گاه به دلیل کم کاری شرکت‌های هوایی و آژانس‌ها از رسیدن به حقوق خود محروم می مانند. آشنایی با این مقررات به مسافران پروازهای داخلی کمک می‌کند تا بدانند در شرایط مختلف چگونه باید با مساله برخورد کرده و چه انتظاراتی باید از شرکت‌های هواپیمایی داشته باشند.
تاخیر پرواز
یکی از رایج ترین مشکلاتی که معمولا در فرودگاه برای مسافران به وجود می‌آید، تاخیر در ساعت پروازهاست. می توان گفت تقریبا تمام مسافران پروازهای داخلی و خارجی تجربه تاخیر پروازشان را داشته اند. گاه زمان تاخیر آنقدر طولانی می شود که مسافران خسته شده و برخی عطای سفر را به لقایش می‌بخشند. در صورتی که مسافران، قوانین مرتبط با تاخیر زمان پروازها را بدانند، راحت‌تر و آسان‌تر تصمیم گیری خواهند کرد.
بر اساس مقررات چنانچه تأخير تا دوساعت به طول بینجامد، شرکت‌های هواپیمایی موظفند از مسافران پذيرائي نوع اوّل انجام دهند. ارائه اين پذيرائي مشروط به وجود زمان كافی جهت پذيرايي و عدم افزايش تأخير بيشتر است. درصورتی که تأخير بيش از ۲ ساعت و تا ۴ ساعت طول بکشد، شرکت های هواپیمایی موظف به انجام پذيرائي مناسب حداقل نوع اول با توجه به امكانات فرودگاهي، فراهم کردن امكان برقراری ارتباط تلفنی جهت اطلاع رسانی، تغيير پرواز در صورت درخواست مسافر و امكان انجام آن، انجام اقدامات لازم جهت اعزام با ساير شركت‌هاي هواپيمائي در صورت درخواست مسافر(در صورت وجود پرواز در همان مسير ويا انتقال به مقصد نهائي ازطريق مسيرهاي جايگزين به جز مسير درج شده دربليت) و استرداد كامل وجه بليت مسافر در صورت انصراف مسافر از ادامه پرواز هستند.
چنانچه تاخیر بیش از ۴ ساعت باشد، در اين صورت شركت حمل كننده موظف است، علاوه بر رعايت مواردی که در بالا عنوان شد، نسبت به جبران خسارت به ميزانی که از قبل تعیین شده است بپردازد. در مورد پروازهايي كه به دليل شرايط جوي و يا اضطراری فرودگاه مبداء، مقصد و مسيردچار تأخير يا ابطال بيش از دو ساعت مي شود، شركت هاي هواپيمائي با رعايت مقررات پذيرائي از نوع اوّل ،صرفاً موظف به استرداد كامل وجه به مسافرين هستند.
فقدان یا آسیب دیدن چمدان و بار
یکی دیگر از مشکلاتی که ممکن است در طول سفر برای مسافر به وجود آید، گم شدن يا آسيب ديدگي چمدان و بار همراه است. هیچ چیز بدتر از این نیست که بعد از یک سفر کاری یا تفریحی با چمدان شکسته شده یا بدتر از ان گم شدن چمدان و بار خود مواجه شوید. در صورت وقوع چنین مشکلی شركت حمل كننده براساس دستورالعمل پيگيری، جستجو و يا جبران خسارت خود (وفق پيمان ورشو) موظف به تأمين رضايت مسافران است. اما کاری که مسافر باید در چنین شرایطی انجام دهد این است که بلافاصله و قبل از ترک فرودگاه، گزارش مفقودی، آسیب دیدگی و ليست محتويات بار خود را به شركت حمل كننده ارائه کند. همچنین در صورت تأخير در تحويل جامه دان و بار همراه، ضروري است مسافرحداكثر ظرف مدت ۲۱ روز مراتب را به صورت كتبي به شركت حمل كننده اعلام کند.
ممانعت از سفر
مورد دیگری که ممکن است برای مسافران رخ دهد، ممانعت از سفر است. هر چند این مورد کمتر پیش می‌آید، اما در صورتی كه به رغم داشتن بليت تأييد شده، شركت هواپيمايي از پذيرش مسافر به دلیل محدوديت‌های شركت حمل كننده اعم از بازرگانی، فنی يا عملياتی جلوگیری کند، در اين صورت شركت حمل كننده موظف به استرداد وجه و همچنين ارائه يک بليت رايگان مشابه از لحاظ مسير و كلاس پروازي به مسافر است. باید توجه داشت که ارائه بليت مشابه از لحاظ مسير و كلاس پروازی باید در اولين فرصت زماني انجام گيرد. همچنين در صورت انتقال مسافر توسط ساير خطوط هوایی، اين امر بدون پرداخت هزينه يا مابه التفاوت توسط مسافر و يا خسارت توسط شركت‌های هواپيمايی انجام خواهد پذيرفت.
ابطال پرواز توسط شركت حمل كننده
ابطال پرواز هم از آن دست مواردی است که برنامه‌ریزی‌های شما را بهم می ریزد و ممکن است به دلیل جا ماندن از یک جلسه مهم کاری، شرایط ناگواری به وجود بیاید یا برای مسافر خسارات مالی به همراه داشته باشد. قانون در این زمینه نیز راهکارهایی برای مسافران در نظر گرفته است. چنانچه ابطال پرواز از زمان خريد بليت تا يک هفته قبل از انجام پرواز باشد، در اين صورت شركت حمل كننده موظف به استرداد كامل وجه بليت است. اگر ابطال پرواز از ۶ روز تا ۲۴ ساعت قبل از انجام پرواز باشد، در اين صورت شركت حمل كننده موظف به استرداد كامل وجه بليت و پرداخت خسارت به ميزان مقرر است. چنانچه ابطال ۲۴ ساعت مانده تازمان انجام پروازانجام پذيرد، دراين صورت شركت حمل كننده موظف به استرداد كامل وجه و موظف به جبران خسارت به ميزان مقرر است.
تغيير مسير اجباری توسط شركت هواپيمايي درطول پرواز
در صورتي كه توقف درمكاني به غير ازمقصد مسافر يا نقطه مياني (در پروازهاي اتصالي مندرج در يک بليت(، انجام شود، شركت هواپيمايي موظف است مسافر را به مبدا يا مقصد پرواز منتقل کند. اولین راهی که برای این امر پیش‌بینی شده این است که انتقال مسافر به مبدأ توسط شركت هواپيمايي حامل صورت گیرد و كل وجه بليت بدون كسر جرايم به مسافر پرداخت شود. همچنین در صورت درخواست و انتقال مسافر به مقصد با هر وسيله نقليه عمومي زميني (اتوبوس، قطار، …) اين انتقال باید ضمن فراهم کردن شرايط لازم و پرداخت هزينه هاي آن توسط شركت حامل صورت گیرد.
همانطور که گفته شد، با وجود آنکه این حقوق برای مسافران تعیین شده است، اما نا آگاهی و در نتیجه پیگیری نکردن مسافران ممکن است به تضییع حقوق ایشان منجر شود. بنابراین لازم است مسافران از حقوق خود آگاه باشند تا در صورت بروز هرگونه مشکل، بتوانند نسبت به جبران خسارات اقدام کنند.
